Lòng tin, chánh niệm tỉnh giác, tinh tấn, và trí tuệ được vun bồi phát triển đồng thời với tu tập thực hành giới sīla như thế nào

31 July 2021 Nguyễn Công Uyên 232 Views 0 Comments

[lwptoc]

① Lòng Tin, ② Chánh Niệm Tỉnh Giác, ③ Tinh Tấn, và ④ Trí Tuệ được vun bồi phát triển đồng thời với tu tập thực hành Giới sīla như thế nào❓

Giới Sīla cần tu tập thực hành viên mãn thanh tịnh theo bốn phương diện – tức Tứ Thanh Tịnh Giới nhờ Lòng Tin, Chánh Niệm Tỉnh Giác, Tinh Tấn, và Trí Tuệ:

❶ Giới thuộc sự chế ngự của giới bổn – được thọ trì nhờ LÒNG TIN.

Giới như đức Thế tôn mô tả: “Vị tỷ kheo sống chế ngự với sự chế ngự của giới bổn, đầy đủ hành xứ và chánh hạnh, thấy sợ hãi trong những lỗi nhỏ, nên vị ấy lãnh thọ các học giới”. (Vbh. 244), đây là Giới thuộc sự chế ngự của giới bổn.

… Trong giới gồm bốn phần này “Giới thuộc sự chế ngự của giới bổn” được thọ trì do lòng tin, vì sự tuyên thuyết những học giới không thuộc lãnh vực của các đệ tử, bằng chứng là đức Phật từ chối không cho phép các đệ tử chế ra học giới. (Vin, iii, 9–10). Khi đã vì lòng tin mà thọ lãnh những học giới Phật chế, thì ta phải viên mãn học giới ấy, bất kể sinh mạng, như kinh nói:

Như gà mái giữ trứng

Như trâu mao giữ đuôi

Như người giữ con cưng

Hay một mắt còn lại

Cũng vậy khi đã nguyện

Hộ trì các cấm giới

Hãy luôn luôn cẩn thận

Và biết sợ phạm giới.

Ðức Phật còn dạy thêm: “Khi ta đã tuyên bố một học giới cho các đệ tử, các đệ tử ta không được vượt qua học giới ấy, dù có phải mất mạng”. (A. I v, 201)

❷ Giới phòng hộ các căn môn – nhờ CHÁNH NIỆM TỈNH GIÁC.

Giới được mô tả như sau: “Khi mắt thấy sắc, vị ấy không nắm giữ tướng chung, không nắm giữ tướng riêng, những nguyên nhân gì do đó mà nhãn căn không được chế ngự, khiến cho tham ái, ưu bi, các bất thiện pháp khởi lên, vị ấy chế ngự nguyên nhân ấy, hộ trì nhãn căn, thực hành sự hộ trì nhãn căn. Khi tai nghe tiếng, mũi ngửi mùi, lưỡi nếm vị, thân chạm xúc, ý nhận thức các pháp, vị ấy không nắm giữ tướng chung, không nắm giữ tướng riêng… Thực hành sự hộ trì ý căn”. (M. i, 180): đây là giới phòng hộ các căn môn.

… Trong khi sự “Giới hế ngự bằng giới bổn” được thực hành với đức tin, thì “Giới chế ngự các căn môn” được thực hành nhờ chánh niệm tỉnh giác. Khi hoạt động của các căn được y cứ vào chánh niệm, thì tham dục và các thói khác không có cơ hội xâm nhập. Như bài pháp về lửa: “Này các tỳ kheo, thà lấy thỏi sắt nóng đỏ nung đốt con mắt đi, còn hơn là nắm giữ các tướng riêng của sắc do mắt nhận biết” (S. iv, 168) Sự chế ngự này cần được thực hành bằng cách dùng chánh niệm liên tục ngăn sự chấp giữ những tướng ngoài có thể kích động tâm tham v.v…

Nếu không thực hành như vậy, thì giới chế ngự bằng Giới bổn không được lâu bền, như trồng trọt không rào giậu. Giới khi ấy sẽ bị giặc phiền não xâm nhập, như một khu làng mở cổng sẽ bị trộm cướp xâm nhập. Và tham dục lẻn vào tâm vị ấy như mưa dột ở mái nhà không lợp kín. Kinh dạy:

Giữa các pháp sắc, thanh…

Căn môn phải phòng hộ

Cửa mở không gìn giữ

Kẻ cướp vào xóm lang.

Như mái nhà vụng lợp

Sẽ bị mưa lọt vào

Dục tham cũng lẻn vào

Tâm không khéo tu tập. (Dh.13)

Khi được thực hành như vậy, giới thuộc sự chế ngự của Giới bổn sẽ được lâu bền, như trồng trọt có rào giậu kỹ. Giới khi ấy sẽ không bị giặc phiền não xâm nhập, như khu làng với cổng khéo phòng vệ thì không bị trộm cướp lẻn vào. Và tham dục không lẻn vào tâm, như mưa không dột trong một ngôi nhà lợp kín: Giữa các pháp sắc thanh Căn môn phải phòng hộ Cửa đóng, khéo gìn giữ cướp không vào được làng.

Như mái nhà khéo lợp

Mưa không thể lọt vào

Dục tham không lọt được

Vào tâm khéo tu tập. (Dh.14)

Tuy nhiên, đây mới là giáo lý bậc thượng: Tâm này được xem là “biến đổi nhanh chóng” (A. I, 10), bởi vậy, sự phòng hộ các căn môn phải được thực hành bằng cách tẩy trừ tham ái đã khởi, với pháp quán bất tịnh.

❸ Giới thanh tịnh mạng sống – NHỜ TINH TẤN.

Sự từ bỏ những tà mạng, không vi phạm sáu học giới liên hệ đến cách sinh sống, cái tà mạng lôi kéo theo những ác pháp như “lừa đảo, ba hoa, hiện tướng chê bai, lấy lợi cầu lợi… ” (M. iii, 75): đây là giới thanh tịnh mạng sống.

… Trong khi “Giới phòng hộ các căn” được thực hiện nhờ chánh niệm thì “Giới thanh tịnh sinh mạng” cần được thực hiện bằng sự tinh tấn. Vì người tinh tấn thì từ bỏ được tà mạng, từ bỏ sự tìm cầu bất chánh, bằng cách tìm cầu chân chánh là khất thực, v.v.. Tránh những nguồn gốc không trong sạch như tránh rắn độc, và chỉ dùng những vật dụng có nguồn gốc trong sạch.

❹ Thanh Tịnh Giới liên hệ đến bốn vật dụng – nhờ TRÍ TUỆ.

Sự sử dụng bốn vật dụng, được thanh tịnh nhờ giác sát, như khi nói: “Chân chánh giác sát, vị ấy thọ dụng y phục chỉ để che thân khỏi rét.…” (M. i, 10): đây là giới liên hệ đến bốn vật dụng.

… Trong khi “Giới thanh tịnh sinh mạng” được thực hành nhờ tinh tấn thì “Giới liên hệ đến bốn vật dụng” phải được thực hành bằng trí tuệ, vì chỉ có người trí tuệ mới có thể thấy được những lợi ích và nguy hiểm trong bốn vật dụng. Hãy từ bỏ lòng tham đối với chúng, và giữ giới này bằng cách sử dụng những vật có được bằng cách hợp pháp, thích đáng, sau khi chân chánh giác sát với trí tuệ như đã nói ở trên.

Nguồn Trích Dẫn: Thanh Tịnh Ðạo – Chương I: Giảng Nghĩa Về Giới, Web Link

① Lòng Tin, ② Chánh Niệm Tỉnh Giác, ③ Tinh Tấn, và ④ Trí Tuệ được vun bồi phát triển đồng thời với tu tập thực hành Giới sīla như thế nào❓

❶ Giới thuộc sự chế ngự của giới bổn – được thọ trì nhờ LÒNG TIN.

❷ Giới phòng hộ các căn môn – nhờ CHÁNH NIỆM TỈNH GIÁC.

❸ Giới thanh tịnh mạng sống – NHỜ TINH TẤN.

❹ Thanh Tịnh Giới liên hệ đến bốn vật dụng – nhờ TRÍ TUỆ.

Bài Viết Liên Quan