Vui thú trần tục: ảo tưởng không có gánh nặng ngũ uẩn

25 September 2024 DNA 30 Views 0 Comments

VUI THÚ TRẦN TỤC: ẢO TƯỞNG KHÔNG CÓ GÁNH NẶNG NGŨ UẨN

–––––––––––––––

Hàng phàm nhân (puthujjanas) luôn luôn bị tham ái ám ảnh bởi thế họ xem năm uẩn hay các hiện tượng thân và tâm này không phải là gánh nặng. Đối với họ cái gọi là gánh nặng này chẳng có gì gọi là nặng cả.

Vì thế khi Đức Phật nói năm uẩn là gánh nặng có thể họ sẽ nghĩ Đức Phật đang vu oan cho nó vì theo họ chính năm uẩn này đã cho họ được hưởng thụ cuộc đời.

Có những cảnh sắc đẹp để ngắm; có những âm thanh du dương để nghe; có thức ăn ngon để thưởng thức; những mùi thơm để ngửi; và có những sự xúc chạm về thân khả ý để cảm giác, và còn có những điều tốt đẹp để biết nữa. Dưới ảnh hưởng của tham ái, cuộc đời xem ra không có gì đáng chê trách cả.

Vui thú với các trần cảnh khả ái, con người cảm thấy cái gánh nặng của họ là nhẹ.

Một người đàn ông rất yêu thương vợ, chắc chắn sẽ không nhìn thấy những lầm lỗi của vợ cho dù người hàng xóm có lưu ý anh về những khuyết điểm ấy.

Từ trước đến nay anh chỉ biết rằng cô ta luôn luôn đáng yêu đối với anh. Cách cư xử của cô ta không có gì đáng chê trách cả. Vì thế anh không tin những gì người khác nói về lầm lỗi của cô ta.

Cũng vậy, một người đã có sự ái luyến đối với năm uẩn có thể sẽ không bao giờ chấp nhận sự chỉ trích cho rằng nó là gánh nặng.

NHẬN RA SỰ NẶNG NỀ CỦA GÁNH NẶNG NGŨ UẨN

Chỉ đến khi người ta về già, không thể đi lại như ý mình muốn, không thể tận hưởng những món ăn theo ý mình thích, không thể ngủ được nhiều như mình cần, và không thể thỏa mãn hết những những điều mình ước muốn, họ mới tin rằng cái gánh nặng năm uẩn này thực sự là nặng.

Rồi khi họ ngã bệnh, niềm tin này càng tăng thêm và đến khi nhìn thấy bạn bè của họ gặp phải những nỗi đau khổ và phiền phức của tuổi già, sự nhận thức của họ về gánh nặng mới đi đến chỗ hoàn thiện hơn.

Bậc A–la–hán là bậc đã diệt hết mọi tham ái. Vì thế đối với vị ấy việc quán trên gánh nặng này không còn cần thiết nữa. Trí hiểu biết về gánh nặng đến với vị ấy một cách tự nhiên.

Tôi sẽ trở lại với câu chuyện người đàn ông rất yêu vợ ở trên. Thoạt tiên anh ta nghĩ rằng vợ mình không có gì đáng chê trách. Sau đó anh ta khám phá ra sự không chung thủy của nàng và cả mưu toan của nàng muốn hãm hại anh ta. Khi anh ta nhận ra thực trạng này, anh không cần phải nghe những lời cảnh báo của người khác về sự nguy hiểm sắp đổ xuống anh ta nữa.

Theo cách tương tự, vị A–la–hán không cần ai cảnh báo về sự nặng nề của cái gánh nặng vị ấy đang mang. Vị ấy chỉ nghĩ đến việc vị ấy sẽ phải mang nó trong bao lâu nữa mà thôi.

Vật nặng mà người phu khuân vác đội hay vác trên vai chắc chắn là rất nặng, nhưng anh ta chỉ mang nó trong chốc lát. Ngay khi anh ta cảm thấy nó sắp làm gãy lưng, anh ta liền quăng nó xuống và nghỉ ngơi.

Còn cái gánh nặng năm uẩn này cưỡi trên lưng chúng ta suốt cả cuộc đời, hay nói đúng ra là suốt cả vòng luân hồi bất tận.

Nó chỉ rơi khỏi đôi vai chúng ta khi chúng ta đắc đạo quả A–la–hán, diệt tận mọi phiền não trong tâm, và thậm chí chỉ sau khi chúng ta vô dư Niết Bàn, hay nói cách khác chỉ sau khi ngũ uẩn niết bàn nó mới thực sự chấm dứt.

Do đó Đức Phật nói rằng gánh nặng năm thủ uẩn là gánh nặng nặng nhất vậy.

(Còn tiếp)

– Hết trích dẫn –

Nguồn trích dẫn: GIẢNG GIẢI KINH GÁNH NẶNG – Thiền Sư Mahasī Sāyadaw.

FB LINKS: KINH GÁNH NẶNG GIẢNG GIẢI – MAHASI SAYADAW

(1) bốn chấp thủ, FB

(2) chấp thủ phát sanh như thế nào?, FB

(3) ngã luận thủ (chấp thủ vào ý niệm về tự ngã), FB

(4) loại trừ ảo tưởng về tự ngã – atta, FB

(5) atta có thể bỏ qua nhờ ghi nhận chánh niệm, FB

⑴ ngũ thủ uẩn – gánh nặng thực sự, FB

⑵ như thế nào là mang lấy gánh nặng ngũ uẩn?, FB

⑶ gánh nặng ngũ uẩn nặng như thế nào?, FB

(4) quả báo ác nghiệp phục vụ gánh nặng ngũ uẩn., FB

(5) vui thú trần tục: ảo tưởng không có gánh nặng ngũ uẩn, FB

(6) ai mang gánh nặng ngũ uẩn?, FB

Chế định và chân đế (phần 1), FB

Chế định và chân đế (phần 2), FB

(1) tại sao chấp nhận mang gánh nặng ngũ uẩn?, FB

⑵ tại sao mang gánh nặng ngũ uẩn (p2): ba loại ái (taṅhā), FB

⑶ tại sao mang gánh nặng ngũ uẩn (p3): ba loại ái (taṅhā), FB

Quăng bỏ gánh nặng ngũ uẩn nhờ minh sát trí & bốn thánh đạo (p1), FB

Bậc thánh nhập lưu quăng bỏ gánh nặng ngũ uẩn nhờ minh sát trí & bốn thánh đạo (p2), FB

Thánh đạo trí bậc cao – quăng bỏ gánh nặng ngũ uẩn nhờ minh sát trí & bốn thánh đạo (p3), FB

Gánh nặng ngũ uẩn nhìn từ ánh sáng của tứ thánh đế, FB

Những bài học rút ra từ kinh gánh nặng – bhāra sutta, FB

Bài viết liên quan