Minh sát tu tập: quán sát ghi nhận sự sinh diệt năm thủ uẩn ② vào lúc ăn

8 October 2024 DNA 26 Views 0 Comments

MINH SÁT TU TẬP: QUÁN SÁT GHI NHẬN SỰ SINH DIỆT NĂM THỦ UẨN ② VÀO LÚC ĂN

–––––––––––––––

[… Để giúp quý vị hiểu được mục đích của việc ghi nhận từng hiện tượng, chúng tôi lập ra những nguyên tắc căn bản của việc thực hành minh sát như sau:

1. Tu tập minh sát bằng cách quán cái gì?

– Bằng cách ghi nhận đúng như chúng thực sự là năm uẩn vốn có thể gây ra sự chấp thủ.

2. Khi nào và vì mục đích gì chúng (năm uẩn) phải được ghi nhận ?

– Chúng phải được ghi nhận vào sát na sanh để cắt đứt sự chấp thủ.

Vì nếu không ghi nhận vào sát na sanh sẽ mở đường cho sự chấp thủ vào chúng như thường, lạc hay ngã.

Ngoài việc xua tan chấp thủ, việc ghi nhận năm uẩn mỗi lần chúng khởi lên sẽ phát triển được minh sát trí rõ ràng vào bản chất vô thường, khổ và vô ngã của chúng.

Ở đây, ‘vào sát na sanh’ có nghĩa là vào lúc thấy hay nghe…và ‘mỗi lần chúng khởi lên’ biểu thị mỗi hành động thấy, nghe…khi nó xảy ra.

… ]

NĂM THỦ UẨN VÀO LÚC ĂN

–––––––––––––––

Vào lúc biết vị do ăn, rõ ràng phải có ⑴ lưỡi, vị (tức sắc), và ⑵ thức biết vị. Trong thức biết vị này có ⑶ thọ lạc hay thọ khổ về vị, ⑷ sự nhận thức hay nhớ lại vị tức tưởng, ⑸ sự vận dụng ý chí và xoay sự chú ý hướng về đối tượng (tức hành) để hoàn tất công việc ăn và chỉ biết vị.

Không ghi nhận ‘ăn’, ‘ăn’ và lúc ăn và không thấy hiện tượng ăn đúng như thực sẽ dẫn đến sự chấp thủ vào nó như Tôi, của tôi, v.v…

Do sự có thể xảy ra của những chấp thủ này, lưỡi, vị và thức biết vị được gọi là thủ uẩn

(upādānakkhandhā).

Tóm lại:

1. Vào lúc ăn ‘lưỡi’ và ‘vị’ là Sắc Thủ Uẩn (rūpa uppādānakkhandhā).

2. Thọ lạc hay thọ khổ của vị là Thọ Thủ Uẩn (vedanā upādānakkhandhā).

3. Nhận thức hay ghi nhớ vị là Tưởng Thủ Uẩn (saññā upādānakkhandhā).

4. Vận dụng ý chí để nếm và xoay sự chú ý hướng về đối tượng của sự nếm là Hành Thủ Uẩn (saṅkhāra upādānakkhandhā).

5. Chỉ biết vị là Thức Thủ Uẩn (viññāṇa upādānakkhandhā).

Trong khi ăn thức ăn, viên một miếng thức ăn trong tay trong trường hợp ăn bốc, hoặc múc một muỗng thức ăn nếu ăn bằng muỗng, đưa lên (miệng), bỏ vào trong miệng, và nhai thức ăn; tất cả những hành động này liên quan tới sự hay biết cảm giác xúc chạm;

tuy nhiên, biết vị trên lưỡi trong khi nhai đồ ăn, là thiệt thức hay thức nếm. Như vậy, ghi nhận ‘nếm’, ‘nếm’ mỗi khi ăn thức ăn phải được thực hiện để thấy đúng như thực năm uẩn danh và sắc thể hiện vào lúc nếm và cố gắng giữ ở giai đoạn chỉ có sự nếm để không phát sanh sự chấp trước vào nó như Tôi, của tôi, hay thường, lạc, tịnh, v.v…

(Còn tiếp)

– Hết trích dẫn –

Nguồn trích dẫn: Giảng Giải Kinh Chuyển Pháp Luân – Đại trưởng lão Thiền sư Mahasi Sayadaw.

Bài viết liên quan