Thức ăn của vô minh là gì

11 February 202122 April 2023 Ehipassiko Dhamma 457 Views 0 Comments

Photo: 1. Không giao thiệp với các bậc Chân nhân >> 2. Không có nghe diệu pháp >> 3. Không có lòng tin >> 4. Phi như lý tác ý >> 5. Không chánh niệm tỉnh giác >> 6. Các căn không chế ngự >> 7. Ba ác hành >> 8. Năm triền cái >> 9. Vô minh >>10. Luân hồi: Sinh, Già, Chết, Sầu, Bi, Khổ, Ưu, Não.

THỨC ĂN CỦA VÔ MINH LÀ GÌ? VIÊN MÃN CỦA VÔ MINH LÀ GÌ?

Này các Tỷ–kheo, Ta nói rằng vô minh có thức ăn, không phải không có thức ăn.

❶ Và cái gì là thức ăn cho vô minh?

Năm triền cái, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ–kheo, Ta nói rằng năm triền cái có thức ăn, không phải không có thức ăn.

❷ Và cái gì là thức ăn cho năm triền cái?

Ba ác hành, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ–kheo, Ta nói rằng ba ác hành có thức ăn, không phải không có thức ăn.

❸ Và cái gì là thức ăn cho ba ác hành?

Các căn không chế ngự, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ–kheo, Ta nói rằng, các căn không chế ngự có thức ăn, không phải không có thức ăn.

❹ Và cái gì là thức ăn cho các căn không chế ngự?

Không chánh niệm tỉnh giác, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ–kheo, Ta nói rằng không chánh niệm tỉnh giác có thức ăn, không phải không có thức ăn.

❺ Và cái gì là thức ăn cho không chánh niệm tỉnh giác?

Phi như lý tác ý, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ–kheo, Ta nói rằng phi như lý tác ý có thức ăn, không phải không có thức ăn.

❻ Và cái gì là thức ăn cho phi như lý tác ý?

Không có lòng tin, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ–kheo, Ta nói rằng không có lòng tin có thức ăn, không phải không có thức ăn.

❼ Và cái gì là thức ăn cho không có lòng tin?

Không nghe diệu pháp, cần phải trả lời như vậy. Này các Tỷ–kheo, Ta nói rằng, không nghe diệu pháp có thức ăn, không phải không có thức ăn.

❽ Và cái gì là thức ăn cho không nghe diệu pháp?

Không giao thiệp với bậc Chân nhân, cần phải trả lời như vậy.

– Ví như, này các Tỷ–kheo, trên một ngọn núi có mưa rơi nặng hột, nước mưa ấy chảy xuống theo sườn dốc; làm đầy các hang núi, các kẽ núi, các thung lũng; sau khi làm đầy các hang núi, các kẽ núi, các thung lụng, chúng làm đầy các hồ nhỏ. Sau khi làm đầy các hồ nhỏ, chúng làm đầy các hồ lớn; sau khi làm đầy các hồ lớn, chúng làm đầy các sông nhỏ; sau khi làm đầy các sông nhỏ, chúng làm đầy các sông lớn; sau khi làm đầy các sông lớn, chúng làm đầy biển cả. Như vậy là thức ăn của biển lớn, của đại dương và như vậy là viên mãn.

Cũng vậy, này các Tỷ–kheo,

❶ không giao thiệp với các bậc Chân nhân được viên mãn, thời làm viên mãn không có nghe diệu pháp;

❷ không có nghe diệu pháp được viên mãn, thời làm viên mãn không có lòng tin;

❸ không có lòng tin được viên mãn, thời làm viên mãn phi như lý tác ý;

❹ phi như lý tác ý được viên mãn, thời làm viên mãn không chánh niệm tỉnh giác;

❺ không chánh niệm tỉnh giác được viên mãn, thời làm viên mãn các căn không chế ngự;

❻ các căn không chế ngự được viên mãn, thời làm viên mãn ba ác hành;

❼ ba ác hành được viên mãn, thời làm viên mãn năm triền cái;

❽ năm triền cái được viên mãn, thời viên mãn vô minh.

Như vậy, đây là thức ăn của vô minh, và như vậy là sự viên mãn của vô minh.

– Hết trích dẫn –

Nguồn trích dẫn: Tăng Chi Bộ – Anguttara Nikaya – Chương X – Mười Pháp – VII. Phẩm Song Ðôi – (I) (61) Vô Minh

http://www.budsas.net/…/u–kinh…/tangchi10–0406.htm

––––––––––––––––––––––––––––––

🍀 Ghi chú TK Viên Phúc:

––––––––––––––––––––––––––––––

❶ Vô minh = Không thấu triệt Tứ Thánh Đế về ⚀ Khổ, ⚁ Nguyên Nhân Khổ, ⚂ Sự Chấm Dứt Khổ, ⚃ Con Đường Dẫn Đến Chấm Dứt Khổ.

❷ Năm Triền Cái = Năm Chướng Ngại làm mê mờ trí tuệ = ⚀ Tham Ái + ⚁ Sân Hận + ⚂ Hôn Trầm Thụy Miên + ⚃ Trạo Cử Hối Tiếc + ⚄ Hoài Nghi.

❸ Ba Ác Hành = ⚀ Thân Ác Hành (① Sát sinh ② Trộm cắp ③ Tà dâm) + ⚁ Khẩu Ác Hành (④ Nói dối ⑤ Nói chia rẽ ⑥ Nói thô ác ⑦ Nói phù phiếm vô ích) + ⚂ Ý Ác Hành (⑧ Tham lam ⑨ Độc Ác ⑩ Tà kiến đảo điên).

❹ Các Căn = Lục Căn = Sáu Giác Quan = ⚀ Mắt + ⚁ Tai + ⚂ Mũi + ⚃ Lưỡi + ⚄ Thân + ⚅ Ý.

❺ Chánh Niệm Tỉnh Giác = Tứ Niệm Xứ = ⚀ Thân + ⚁ Thọ + ⚂ Tâm + ⚃ Pháp.

❻ Như lý tác ý =

>> Đây là Khổ, Đây là Nguyên Nhân Khổ, Đây là sự Chấm Dứt Khổ, Đây là Con Đường Dẫn Đến Chấm Dứt Khổ

>> Ngũ Uẩn: Sắc, Thọ, Tưởng, Hành, Thức – BẤT KỂ: Quá khứ, hiện tại, vị lai, trong, ngoài, xa, gần, thô, tế, hạ liệt, cao thượng ĐỀU LÀ: vô thường, khổ, bệnh hoạn, ung nhọt, mũi tên, bất hạnh, ốm đau, người lạ, hủy hoại, rỗng không, vô ngã.

>> Các pháp hữu vi là vô thường, vô thường là Khổ, khổ là vô ngã, nên cái này không phải của tôi, đây không phải là tôi, cái này không phải là tự ngã của tôi.

❼ Lòng Tin =

⚀ Bất động đối với Phật: “Ðây là bậc Ứng Cúng, Chánh Biến Tri, Minh Hạnh Túc, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sĩ, Ðiều Ngự Trượng Phu, Thiên Nhân Sư, Phật, Thế Tôn.”

⚁ Bất động đối với Pháp: “Pháp do Thế Tôn khéo thuyết, thiết thực hiện tại, có hiệu quả tức thời, đến để mà thấy, có khả năng hướng thượng, được người trí tự mình giác hiểu.”

⚂ Bất động đối với Tăng: “Tế hạnh là chúng đệ tử của Thế Tôn. Trực hạnh là chúng đệ tử của Thế Tôn. Chánh hạnh là chúng đệ tử của Thế Tôn. Thanh tịnh hạnh là chúng đệ tử của Thế Tôn. Tức là bốn đôi tám chúng. Chúng đệ tử của Thế Tôn là đáng cung kính, đáng cúng dường, đáng tôn trọng, đáng được chấp tay, là phước điền vô thượng ở đời.”

❽ Diệu Pháp = Tam Tạng (⚀ Tạng Kinh Nikaya ⚁ Tạng Luật Vinaya ⚂ Tạng Vi diệu pháp Abhidhamma) + Chú giải + Phụ chú giải: đưa đến 9 Pháp Siêu Thế là 4 Đạo + 4 Quả + Nibbāna.

––––––––––––––––––––––––––––––

🍀

… —Này Kundaliya, Như Lai có quả lợi ích của minh và giải thoát (vịjjàvimuttiphalà—nisamsam).

—Nhưng thưa Tôn giả Gotama,

những pháp nào được tu tập, được làm cho sung mãn khiến cho minh và giải thoát được viên mãn❓

❶ —Này Kundaliya, BẢY GIÁC CHI được tu tập, được làm cho sung mãn, khiến cho minh và giải thoát được viên mãn.

—Nhưng thưa Tôn giả Gotama,

những pháp nào được tu tập, được làm cho sung mãn, khiến cho bảy giác chi được viên mãn❓

❷ —Này Kundaliya, BỐN NIỆM XỨ được tu tập, được làm cho sung mãn, khiến cho bảy giác chi được viên mãn.

—Nhưng thưa Tôn giả Gotama,

những pháp nào được tu tập, được làm cho sung mãn, khiến cho bốn niệm xứ được viên mãn❓

❸ —Này Kundaliya, BA THIỆN HÀNH (sucaritàni) được tu tập, được làm cho sung mãn, khiến cho bốn niệm xứ được viên mãn.

—Nhưng thưa Tôn giả Gotama,

những pháp nào được tu tập, được làm cho sung mãn, khiến cho ba thiện hành được viên mãn❓

❹ —Này Kundaliya, HỘ TRÌ CĂN được tu tập, được làm cho sung mãn, khiến cho ba thiện hành được viên mãn.

Nhưng này Kundaliya,

hộ trì căn tu tập như thế nào, làm cho sung mãn như thế nào, khiến cho ba thiện hành được viên mãn❓

––––––––––––––––––––––––––––––

Ở đây, này Kundaliya, Tỷ–kheo

① khi mắt thấy sắc khả ý không có tham trước, không có hoan hỷ, không để tham dục (ràga) khởi lên. Thân của vị ấy được an trú, tâm an trú, nội phần khéo an trú, khéo giải thoát. Và khi mắt thấy sắc không khả ý, không có tuyệt vọng (manku), tâm không có dao động, ý không có chán nản (àdìnamànaso), tâm không có tức tối (avyàpannàcetaso). Thân của vị ấy được an trú, tâm được an trú, nội phần khéo an trú, khéo giải thoát.

Lại nữa, này Kundaliya, Tỷ–kheo

② khi tai nghe tiếng …

③ mũi ngửi hương …

④ lưỡi nếm vị …

⑤ thân cảm xúc …

Lại nữa, này Kundaliya, Tỷ–kheo

⑥ khi ý biết pháp khả ý, không tham trước, không có hoan hỷ, không để tham dục khởi lên. Thân của vị ấy được an trú, tâm an trú, nội phần khéo an trú, khéo giải thoát. Và Tỷ–kheo khi ý biết pháp không khả ý, không có tuyệt vọng, tâm không có dao động, ý không có chán nản, tâm không có tức tối. Thân của vị ấy được an trú, tâm được an trú, nội phần khéo an trú, khéo giải thoát.

⇛⇛⇛ Này Kundaliya, khi nào Tỷ–kheo,

① mắt thấy sắc, đối với sắc khả ý hay không khả ý, thân được an trú, tâm được an trú, nội phần được khéo an trú, khéo giải thoát …

② khi tai nghe tiếng …

③ khi mũi ngửi hương …

④ khi lưỡi nếm vị …

⑤ khi thân cảm xúc …

⑥ khi ý biết pháp, đối với các pháp khả ý hay không khả ý, thân được an trú, tâm được an trú, nội phần được khéo an trú, khéo giải thoát.

⇛⇛⇛ Này Kundaliya, hộ trì căn được tu tập như vậy, được làm cho sung mãn như vậy, khiến cho ba thiện hành được viên mãn.

Và này Kundaliya,

ba thiện hành được tu tập như thế nào, làm cho sung mãn như thế nào, khiến cho bốn niệm xứ được viên mãn❓

––––––––––––––––––––––––––––––

Ở đây, này Kundaliya, Tỷ–kheo

① đoạn tận thân ác hành, tu tập thân thiện hành;

② đoạn tận khẩu ác hành, tu tập khẩu thiện hành;

③ đoạn tận ý ác hành, tu tập ý thiện hành.

⇛⇛⇛ Này Kundaliya, ba thiện hành được tu tập như vậy, được làm cho sung mãn như vậy, khiến cho bốn niệm xứ được viên mãn.

Và này Kundaliya,

bốn niệm xứ được tu tập như thế nào, làm cho sung mãn như thế nào, khiến cho bảy giác chi được viên mãn❓

––––––––––––––––––––––––––––––

Ở đây, này Kundaliya, Tỷ–kheo sống quán thân trên thân, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời, quán thọ trên các thọ … quán tâm trên các tâm … quán pháp trên các pháp, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, nhiếp phục tham ưu ở đời.

⇛⇛⇛ Này Kundaliya, bốn niệm xứ được tu tập như vậy, được làm cho sung mãn như vậy khiến cho bảy giác chi được viên mãn.

Và này Kundaliya,

bảy giác chi được tu tập như thế nào, được làm cho sung mãn như thế nào, khiến cho minh và giải thoát được viên mãn❓

––––––––––––––––––––––––––––––

Ở đây, này Kundaliya, Tỷ–kheo

① tu tập niệm giác chi liên hệ đến viễn ly, liên hệ đến ly tham, liên hệ đến đoạn diệt, hướng đến từ bỏ …

② trạch pháp…

③ tinh tấn…

④ hỷ…

⑤ khinh an…

⑥ định…

⑦ tu tập xả giác chi liên hệ đến viễn ly, liên hệ đến ly tham, liên hệ đến đoạn diệt, hướng đến từ bỏ.

⇛⇛⇛ Này Kundaliya, bảy giác chi được tu tập như vậy, được làm cho sung mãn như vậy, khiến cho minh và giải thoát được viên mãn.

Khi được nói vậy, du sĩ Kundaliya bạch Thế Tôn:

—Thật vi diệu thay, Tôn giả Gotama … từ nay cho đến trọn đời con xin quy ngưỡng.

– Hết trích dẫn –

Nguồn trích dẫn: Tăng Chi Bộ – Anguttara Nikaya, Chương X – Mười Pháp, VII. Phẩm Song Ðôi, (I) (61) Vô Minh

THỨC ĂN CỦA VÔ MINH LÀ GÌ? VIÊN MÃN CỦA VÔ MINH LÀ GÌ?

Bài viết liên quan