Mười tám tuệ quán minh sát chính

89. Sau khi đã quen thuộc với các đề mục thiền quán về Sắc và về Vô sắc (Danh), và như vậy, đã thâm nhập một phần trong 18 Tuệ quán Minh sát chính – tức 18 loại Trí sẽ được viên mãn về sau nhờ LIỄU TRI KỂ NHƯ TỪ BỎ, KHỞI TỪ TUỆ QUÁN TAN RÃ – kế tiếp, hành giả từ bỏ các pháp chướng ngại (cho những gì mình đã thâm nhập).

90. “Mười tám Tuệ quán Minh sát chính” là chỉ trí tuệ gồm các loại Tuệ quán minh sát Vô thường, Khổ, Vô ngã.

Về những loại này,

(1) người tu tập quán Vô thường từ bỏ thường tưởng,

(2) người tu tập quán Khổ từ bỏ lạc tưởng,

(3) người tu tập quán Vô ngã từ bỏ ngã tưởng,

(4) người tu tập quán Xả ly từ bỏ sự thích thú,

(5) người tu tập quán Ly tham trừ tham,

(6) người tu tập quán Diệt từ bỏ sanh,

(7) người tu tập quán Xả từ bỏ chấp thủ,

(8) người tu tập quán Hoại [Chú thích: là thấy sự tan rã các hành trong từng sát-na] từ bỏ tưởng về sự kiến cố,

(9) người tu tập quán Sự sụp đổ của các hành từ bỏ tích lũy nghiệp,

(10) người tu tập quán Biến đổi từ bỏ sự lâu bền,

(11) người tu tập quán Vô tướng từ bỏ tướng,

(12) người tu tập quán Ly dục từ bỏ dục vọng,

(13) người tu tập quán Không từ bỏ tà giải (cố chấp),

(14) người tu tập quán sâu vào các pháp thuộc Tăng thượng tuệ, thì từ bỏ tà giải do chấp thủ một trung tâm (lõi),

(15) người tu tập có Như thật Chánh tri kiến từ bỏ tà giải (cố chấp) do mê muội,

(16) người tu tập quán Nguy hiểm từ bỏ tà giải do tương tựa (Chú thích: vào các hành N.D.),

(17) người tu tập quán Tư duy từ bỏ sự không tư duy,

(18) người tu tập quán Yểm ly (“quay đi’ – turning away) từ bỏ tà giải do trói buộc. (Xem Ps. i, 32)

91. Bấy giờ vi hành giả đã thấy các hành qua ba đặc tính, nên vị ấy thâm nhập được các Tuệ quán Vô thường, Khổ, Vô ngã trong 18 Tuệ quán Minh sát này.

Trong đây, quán Vô thường (1) và quán Vô tướng (11) là đồng nghĩa, chỉ có khác danh từ. Cũng vậy, quán Khổ (2) và quán Ly dục (12), cũng như quán Vô ngã (3) và quán Không (13) là đồng nghĩa. Do vậy, hành giả cũng thâm nhập luôn các pháp này.

Nhưng Tuệ về các pháp thuộc Tăng thượng tuệ (14) là tất cả loại Tuệ giác; và Như thật chánh tri kiến (15) là Đoạn nghi thanh tịnh (Ch.XIX). Do vậy, hai pháp này cũng đã được vị ấy thâm nhập. Về các loại tuệ còn lại, thì có thứ đã thâm nhập, có thứ chưa, sẽ đề cập dưới đây (Ch. XXII, đ. 113).

92. Vì chính để chỉ những gì đã được thâm nhập mà trên kia (đ. 89) nói: “Sau khi đã quen thuộc với các đề mục thiền về Sắc, Vô sắc (Danh) và đã thâm nhập ở đây một phần của 18 Tuệ quán Minh sát chính, những trí về sau sẽ được đạt đến một cách toàn diện ở mọi khía cạnh nhờ sự liễu tri kể như từ bỏ khởi từ Tuệ quán tan rã, hành giả từ bỏ được các pháp chướng ngại cho những gì đã được thâm nhập.” (đ. 89)

93. [Trí Quán Sanh Diệt] Sau khi thanh lọc trí mình như vậy, bằng cách quán vô thường từ bỏ tưởng thường, v.v… hành giả đi đến Trí tổng tướng, và khởi sự đạt đến Sanh diệt trí được nói đến như sau: “Tuệ quán sự biến dịch của các pháp hiện tại” gọi là Sanh diệt trí, (Ps. i, 1) và Tuệ này tiếp theo Trí tổng tướng.

– Hết trích dẫn –

Nguồn trích dẫn: Thanh Tịnh Ðạo – Buddhaghosa (Phật Âm) – Chương XX Ðạo Phi Ðạo Tri Kiến Thanh Tịnh

Bài Viết Liên Quan

• Minh Sát Tuệ Đầu Tiên Là Gì?Được Tu Tập Như Thế Nào?
  Bài 1/2: Hướng Dẫn Tu Tập Vun Bồi Và Phát Triển Tuệ Phân Biệt Danh Sắc Của Ngài Đại Trưởng Lão Thiền Sư Mahasi, Web, FB
  Bài 2/2: Phương Pháp Tu Tập Vun Bồi Và Phát Triển Tuệ Phân Biệt Danh Sắc Nāma – Rūpa – Pariccheda – Ñāṇa Theo “Thanh Tịnh Đạo”, Web, FB
• Thế Nào Là Không Nắm Giữ Tướng Chung, Không Nắm Tướng Riêng?, Web, FB
• Lợi Ích Phòng Hộ Các Căn Là Gì ?, Web, FB
• Kāma – Dục (Tham Ái) Và Chanda – Dục (Mong Muốn) Khác Nhau Như Thế Nào?, Web, FB
• Làm Thế Nào Diệt Trừ Tà Kiến?, Web, FB
• “Tu Tập Và Phát Triển Thái Độ Không Bám Níu, Không Chấp Trước Vào Bất Cứ Cái Gì Trên Đời Này” Là Tu Tập Cái Gì? Như Thế Nào?, Web, FB
• Chỉ Bằng Chánh Niệm Thì Không Thể Biết Và Thấy Các Pháp Như Thật, Như Nó Đang Là, Vì Chánh Niệm Mới Chỉ Là Điều Kiện Cần, Không Phải Là Điều Kiện Đủ, Web, FB
• Thế Nào Là Thực Hành Đúng Đắn Minh Sát Tứ Niệm Xứ?, Web, FB
• Chuẩn Bị Tâm Thái Trước Khi Hành Thiền, Web, Youtube, Web
• Cần Phải Làm Những Gì Để Có Được Thái Độ Đúng Đắn Khi Thực Hành Thiền Tập?, Web
• Cái Gì? What? Như Thế Nào? How? Để Làm Gì? For What? – Ba Câu Hỏi Cốt Lõi Trong Minh Sát Tu Tập – Sumangala Bhikkhu Viên Phúc, Web, FB
• Căn Bản Thực Hành Tứ Niệm Xứ Minh Sát Vipassana – Thiền Hành & Thiền Tọa, Web Link
• Phần 1 – Thực Hành Thiền Minh Sát Tứ Niệm Xứ Quan Trọng Như Thế Nào?, Web Link
• Mahasi Sayadaw Vipasana Meditation Instructions. Hướng Dẫn Thực Hành Thiền Minh Sát Vipassana By Tharmaneykyaw Sayadaw, English Version. Youtube
• Danh Mục Các Bài Viết Quan Trọng, Web, FB
• Tôi Nguyện, Web, FB
• Tại Sao Myanmar, Web, FB
• Mục Đích Sử Dụng Facebook Là Gì?, Web, FB
• Sàng Lọc Thông Tin Như Thế Nào?, Web, FB
• Thế Nào Là Tu Đúng Đạo Phật, Web, FB
• Điều Kiện Tham Dự Các Khóa Thiền Minh Sát Vipassana (Tứ Niệm Xứ) Theo Phương Pháp Ngài Trưởng Lão Thiền Sư Mahasi Sayadaw Tại Thiền Viện Ta-Ma-Nê-Chô, Yangon, Miến Điện, Web, FB
• Cái Gì? What? Như Thế Nào? How? Để Làm Gì? For What? – Ba Câu Hỏi Cốt Lõi Trong Minh Sát Tu Tập – Sumangala Bhikkhu Viên Phúc, Web, FB
• Lưu Lại Để Dễ Tìm Các Danh Mục Bài Viết Theo Chủ Đề – Photo Albums Trên Fb Sumangala Bhikkhu Viên Phúc (P1/3), Web, FB
• Lưu Lại Để Dễ Tìm Kiếm Các Bài Viết Quan Trọng: (P2/3) Facebook Links List A Tam Bảo, Nghiệp…, Web, FB
• Lưu Lại Để Dễ Tìm Kiếm Các Bài Viết Quan Trọng: (P3/3) Facebook Links List B Tu Tập Định, Tuệ, Tứ Thánh Đế…, Web, FB

Audio – Video Bài Giảng – Tỳ Khưu Viên Phúc Sumangala – Thiền Viện Tharmanakyaw Mahagandhayon Monastery, Yangon, Myanmar.

• Youtube, Archive
• Yếu Pháp Tu Tập Trong Phật Giáo Nguyên Thủy Theravada, Youtube
• Thiền Minh Sát Vipassana Lý Thuyết Và Thực Hành, Youtube
  
• Ehipassiko – Đến Để Thấy: Phóng Sự Về Khóa Tu Thiền Minh Sát Vipassana Tại Chùa Nam Tông SG, Youtube
• Xin Hãy Đừng Phí Phạm Dù Chỉ Mỗi Một Giây – Thiền Sư Sumangala Bhikkhu Viên Phúc, Youtube
• Giới Và Luật Trong Phật Giáo Nguyên Thủy Theravada, Youtube
• Thọ Trì Tam Quy và Ngũ Giới, Web, FB
• 9 Ân Đức Phật, 6 Ân Đức Pháp, 9 Ân Đức Tăng, Web, FB
• Sám Hối – Tha Thứ – Rải Tâm Từ – Phát Nguyện – Hồi Hướng Công Đức, Web, FB