Đạo đế – con đường đoạn tận khổ

26 February 2021 Ehipassiko Dhamma 145 Views 0 Comments

[lwptoc]

ĐẠO ĐẾ – CON ĐƯỜNG ĐOẠN TẬN KHỔ

Magga Ariya Sacca

– LHT:

Dạ thưa Thầy, khi gặp khổ tìm ra nguyên nhân của khổ, nhưng phải làm thế nào để Diệt khổ ạ? Thầy có thể chỉ cho con không ạ?

– @:

Để có thể thấu triệt Khổ, tận diệt Nguyên nhân của Khổ, thực chứng Khổ Diệt không có con đường nào khác ngoài học và hành Đạo Đế, tức Bát Thánh Đạo bao gồm Giới (Chánh Ngữ, Chánh Nghiệp, Chánh Mạng), Định (Chánh Tinh Tấn, Chánh Niệm, Chánh Định) Tuệ (Chánh Kiến, Chánh Tư Duy).

Tài liệu tham khảo:

“Hỡi nầy các Tỳ Khưu, có hai cực đoan (anta) mà hàng xuất gia (pabbajitena) phải tránh:

Sự dể duôi trong dục lạc – là thấp hèn, thô bỉ, phàm tục, không xứng phẩm hạnh của bậc Thánh nhơn, và vô ích.

Sự thiết tha gắn bó trong lối tu khổ hạnh – là đau khổ, không xứng phẩm hạnh của bậc Thánh nhơn, và vô ích.

Từ bỏ cả hai cực đoan ấy, Như Lai đã chứng ngộ con đường Trung Ðạo (Majjhima Patipada), là con đường đem lại nhãn quan (cakkhu) và tri kiến (nana) và đưa đến an tịnh (vupasamaya), trí tuệ cao siêu (abhinnãya), giác ngộ (sambhodhaya) và Niết Bàn.

Hỡi các Tỳ Khưu, con đường Trung Ðạo mà Như Lai đã chứng ngộ, con đường đem lại nhãn quan và tri kiến và đưa đến an tịnh, trí tuệ cao siêu, giác ngộ và Niết Bàn là gì?

Chính là Bát Chánh Ðạo (con đường có tám chi) – là Chánh Kiến (samma ditthi), Chánh Tư Duy (samma samkappa), Chánh Ngữ (samma vaca), Chánh Nghiệp (samma kammanta), Chánh Mạng (samma ajiva), Chánh Tinh Tấn (samma vayama), Chánh Niệm (samma sati), và Chánh Ðịnh (samma samadhi).

Hỡi này các Tỳ Khưu, đó là con đường Trung Ðạo mà Như Lai đã chứng ngộ.”

Nguồn trích dẫn: Tương Ưng Bộ, V-420, Kinh Chuyển Pháp Luân, Dhammcakkappavattana sutta

“– Này các Tỷ–kheo, thế nào là con đường Thánh đạo Tám ngành? Tức là chánh tri kiến, chánh tư duy, chánh ngữ, chánh nghiệp, chánh mạng, chánh tinh tấn, chánh niệm, chánh định.

4) Và này các Tỷ–kheo, thế nào là chánh tri kiến?

Này các Tỷ–kheo, chính là trí về khổ, trí về khổ tập, trí về khổ diệt, trí về con đường đưa đến khổ diệt. Này các Tỷ–kheo, đây gọi là chánh tri kiến.

5) Và này các Tỷ–kheo, thế nào là chánh tư duy?

Này các Tỷ–kheo, chính là xuất ly tư duy, vô sân tư duy, vô hại tư duy. Này các Tỷ–kheo, đây gọi là chánh tư duy.

6) Và này các Tỷ–kheo, thế nào là chánh ngữ?

Này các Tỷ–kheo, chính là từ bỏ nói láo, từ bỏ nói hai lưỡi, từ bỏ nói lời độc ác, từ bỏ nói lời phù phiếm. Này các Tỷ–kheo, đây gọi là chánh ngữ.

7) Và này các Tỷ–kheo, thế nào là chánh nghiệp?

Này các Tỷ–kheo, chính là từ bỏ sát sanh, từ bỏ lấy của không cho, từ bỏ phi Phạm hạnh. Này các Tỷ–kheo, đây gọi là chánh nghiệp.

8) Và này các Tỷ–kheo, thế nào là chánh mạng?

Ở đây, này các Tỷ–kheo, vị Thánh đệ tử đoạn trừ tà mạng, nuôi sống với chánh mạng. Này các Tỷ–kheo, đây gọi là chánh mạng.

9) Và này các Tỷ–kheo, thế nào là chánh tinh tấn?

Ở đây, này các Tỷ–kheo, với mục đích khiến cho các ác, bất thiện pháp từ trước chưa sanh không cho sanh khởi, khởi lên ý muốn, cố gắng, tinh tấn, sách tấn, trì tâm;

với mục đích khiến cho các ác, bất thiện pháp đã sanh được trừ diệt, khởi lên ý muốn, cố gắng, tinh tấn, sách tấn, trì tâm;

với mục đích khiến cho các thiện pháp từ trước chưa sanh nay được sanh khởi, khởi lên ý muốn, cố gắng, tinh tấn, sách tấn, trì tâm;

với mục đích khiến cho các thiện pháp đã được sanh có thể duy trì, không có lu mờ, được tăng trưởng, được quảng đại, được tu tập, được viên mãn, khởi lên ý muốn, cố gắng, tinh tấn, sách tấn, trì tâm.

Này các Tỷ–kheo, đây gọi là chánh tinh tấn.

10) Và này các Tỷ–kheo, thế nào là chánh niệm?

Ở đây, này các Tỷ–kheo, Tỷ–kheo sống quán thân trên thân, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm, với mục đích điều phục tham ưu ở đời;

Tỷ–kheo sống quán thọ trên các thọ, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm với mục đích điều phục tham ưu ở đời;

Tỷ–kheo sống quán tâm trên tâm, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm với mục đích điều phục tham ưu ở đời;

Tỷ–kheo sống quán pháp trên các pháp, nhiệt tâm, tỉnh giác, chánh niệm với mục đích điều phục tham ưu ở đời.

Này các Tỷ–kheo, đây gọi là chánh niệm.

11) Và này các Tỷ–kheo, thế nào là chánh định?

Ở đây, này các Tỷ–kheo, Tỷ–kheo ly dục, ly pháp bất thiện, chứng và trú Thiền thứ nhất, một trạng thái hỷ lạc do ly dục sanh, có tầm, có tứ.

Làm cho tịnh chỉ tầm và tứ, chứng và trú Thiền thứ hai, một trạng thái hỷ lạc do định sanh, không tầm, không tứ, nội tĩnh, nhất tâm.

Vị ấy ly hỷ trú xả, chánh niệm, tỉnh giác, thân cảm sự lạc thọ mà các bậc Thánh gọi là xả niệm lạc trú, chứng và trú Thiền thứ ba.

Xả lạc, xả khổ, diệt hỷ ưu đã cảm thọ trước, chứng và trú Thiền thứ tư, không khổ không lạc, xả niệm thanh tịnh.

Này các Tỷ–kheo, đây gọi là chánh định.”

Nguồn trích dẫn

Tương Ưng Bộ – Samyutta Nikaya, Hòa thượng Thích Minh Châu dịch Việt, Tập V – Thiên Ðại Phẩm [45] Chương I, Tương Ưng Ðạo
Đức Phật và Phật Pháp, Đại đức Narada, 1980, Phạm Kim Khánh dịch Việt

ĐẠO ĐẾ – CON ĐƯỜNG ĐOẠN TẬN KHỔ

Tài liệu tham khảo:

Bài viết liên quan