Phật Pháp, Phật Giáo, Đạo Phật Là Gì

Pháp có nhiều nghĩa: nghĩa chung thì Pháp bao gồm tất cả, không gì không là Pháp. Pháp do Đức Phật Gotama thuyết giảng còn có thể chia ra là Pháp hữu vi, Pháp vô vi, hay có thể chia ra là Pháp tục đế, Pháp chân đế, hay có thể chia ra là Danh Pháp, Sắc Pháp, Niêt bàn Pháp, hay có thể chia ra là Pháp thiện, Pháp bất thiện, Pháp không xác định… v…v. (Xem phần chia Pháp trong Vi Diệu Pháp nhập môn [1])

Pháp – được gọi là Phật Pháp, là những lời do chính Đức Phật Gotama thuyết giảng về Bốn chân lý cao thượng: về khổ, về nguyên nhân của khổ, về sự diệt khổ, và về con đường diệt khổ, đã được kết tập, bảo tồn tinh khiết trong Tam Tạng kinh điển Tạng Kinh Nikaya, Tạng Luật Vinaya, Tạng Vi Diệu Pháp Abhidhamma.

Tương tự theo cách ấy: Đạo – tức con đường dẫn đến sự thực chứng Bốn chân lý cao thượng giúp cho chư thiên và loài người hoàn toàn và vĩnh viễn thoát khỏi mọi khổ đau phiền não đạt được hạnh phúc thật sự tự do thật sự Niết bàn, do chính Đức Phật Gotama chỉ dạy được gọi là Đạo Phật. Và đây cũng chính là toàn bộ Giáo Lý do Đức Phật truyền dạy, nên được gọi là Phật Giáo.

Bốn Chân lý cao thượng này – tức Tứ Thánh Đế, hay Tứ Diệu Đế này, tồn tại và vận hành cho dù Đức Phật ra đời hay không ra đời, thuyết giảng hay không thuyết giảng. Nhưng Chân lý này bị che mờ bởi vô minh và tham ái của chúng sinh, khi Đức Phật chưa ra đời, tự thực chứng, chỉ bày và giảng dạy.

Chỉ khi hội tụ nhân duyên đầy đủ Đức Phật mới ra đời và tự mình thực chứng chân lý này tức Tứ Thánh Đế, không thầy chỉ dạy và sau đó truyền dạy lại cho chúng sinh: vì lý do đó nên Ngài được gọi là Đức Phật chánh đẳng giác, chánh biến tri, và Giáo pháp do Ngài khéo thuyết cho hậu thế được gọi là Phật Giáo, hay Phật Pháp, hay Đạo Phật.

Phật Giáo, hay Phật Pháp, hay Đạo Phật – tức những lời Đức Phật dạy về chân lý khổ và con đường thoát khổ sẽ chỉ tồn tại trong thời gian hữu hạn (5000 năm), sau đó bị lãng quên, hoại diệt và chúng sinh lại chìm trong bóng tối của vô minh để rồi lại trôi lăn trong khổ đau bất tận sinh tử luân hồi, không lối thoát cho đến khi hội tụ đầy đủ các nhân duyên để một vị Phật chánh đẳng giác khác ra đời, lại tự thực chứng chân lý và lại trao truyền giáo pháp, tức Phật Pháp, về chân lý khổ và con đường thoát khổ đó.

Pháp này được khéo thuyết giảng bởi chính Đức Thế Tôn: “Ngài chính là Bậc ① Ứng Cúng (A-la-hán), ② Chánh Biến Tri, ③ Minh Hạnh Túc, ④ Thiện Thệ, ⑤ Thế Gian Giải, ⑥ Vô Thượng Sĩ Ðiều Ngự Trượng Phu, ⑦ Thiên Nhân Sư, ⑧ Phật, ⑨ Thế Tôn.”

“Pháp do Thế Tôn ① khéo thuyết, ② thiết thực hiện tại, ③ có hiệu quả tức thời, ④ đến để mà thấy, ⑤ có khả năng hướng thượng, ⑥ được người trí tự mình giác hiểu.”

Ý NGHĨA 6 ÂN ĐỨC PHÁP

1) Svākkhāto dhammo: Pháp được Thế Tôn khéo thuyết – Pháp gồm có chánh pháp mà Đức Phật đã thuyết giảng hoàn hảo phần đầu, phần giữa, phần cuối, có ý nghĩa đầy đủ, văn chương trong sáng, rõ ràng và thanh tịnh, bao gồm

2) Sandiṭṭhiko dhammo: Thiết thực hiện tại – Chánh pháp gồm 9 pháp Siêu tam giới mà chư Thánh Nhân đã chứng đắc 4 Thánh Đạo – 4 Thánh Quả và Niết Bàn nào, rồi tự thấy, tự biết bằng trí tuệ của mình.

3) Akāliko dhammo: Có hiệu quả tức thời, Không có thời gian – Chánh pháp đó là 4 Thánh Đạo cho quả tương xứng 4 Thánh Quả không có thời gian ngăn cách, nghĩa là sau khi chứng đắc Thánh Đạo nào liền cho Thánh Quả ấy sau một sát-na tâm diệt rồi sinh.

4) Ehipassiko dhammo: Đến để mà thấy – Chánh pháp đó là 9 pháp Siêu tam giới thuộc Chân nghĩa pháp rất trong sạch và thanh tịnh, nên dám mời đến để chứng kiến, để thực chứng, thực đắc.

5) Opaneyyiko dhammo: Có khả năng hướng thượng – Chánh pháp đó là 9 pháp Siêu tam giới là pháp nên hướng tâm chứng đắc trước tiên, để mong giải thoát khổ tử sinh luân hồi trong ba giới bốn loài.

6) Paccattaṃ veditabbo viññūhi dhammo: Được người trí tự giác hiểu – Chánh pháp đó là 9 pháp Siêu tam giới mà chư bậc thiện trí Thánh Nhân đã chứng đắc rồi, tự mình biết rõ, tự mình nhập Thánh Quả hưởng an lạc Niết Bàn tịch tịnh.

Đó là 6 Ân đức Pháp mà chỉ có bậc Thánh Thanh Văn đệ tử của Đức Phật mới có đầy đủ mà thôi. Còn các hạng Thanh Văn phàm nhân có được Ân đức Pháp thuộc về phần pháp học chánh pháp, chưa đạt được pháp thành chánh pháp đó là 9 pháp Siêu tam giới.

Cầu mong cho thật đông đảo chúng sinh tận dụng cơ hội được làm người, làm chư thiên, tận dụng cơ hội được gặp, được thực hành, được thành tựu Chánh Pháp – Pháp do chính Đức Phật Gotama thuyết giảng, tức Đạo Phật Nguyên thủy – khi Chánh Pháp còn được tỏa sáng trên thế gian, để sớm giác ngộ giải thoát, chấm dứt khổ đau trong sinh tử luân hồi, bình an mãi mãi.

Trong tâm từ,
Tỳ Khưu Viên Phúc Sumangala.