Để có KẾT QUẢ “Chế ngự tham – ưu trên đời” dẫn đến chứng ngộ Niết bàn thì cần tu tập thực hành gieo NHÂN gì trong đời sống hàng ngày

6 September 2022 Nguyễn Công Uyên 335 Views 0 Comments Minh Sát, Thiền Quán, Tứ Niệm Xứ, Tu Tập Tuệ

[lwptoc]

Để có KẾT QUẢ “Chế ngự tham – ưu trên đời” dẫn đến chứng ngộ Niết bàn thì cần tu tập thực hành gieo NHÂN gì trong đời sống hàng ngày

NHÂN: an trú [= viharati] trong quán sát lặp đi lặp lại [= anu–passī] sự sinh, sự diệt, sự sinh – diệt trên: thân + thọ + tâm + pháp, với ① nhiệt tâm + ② tỉnh giác + ③ ‘chánh’ niệm [= ① ātāpī ② sampajāno ③ satimā],

⇛ QỦA: để chế ngự tham – ưu trên đời [= vineyya loke abhijjhā–domanassaṁ]

Ghi chú: theo chú giải các NHÂN này

① nhiệt tâm [ātāpī] ở đây là bốn Chánh cần thiêu đốt ác pháp bất thiện pháp;

② tỉnh giác [sampajāno] ở đây có bốn loại trí tuệ liên quan đến lợi ích + thích hợp + hành xứ + vô si;

③ niệm [satimā] ở đây là Chánh niệm tức Bốn Niệm Xứ Thân, Thọ, Tâm, Pháp – chứ không phải các loại niệm khác ngoài Chánh Niệm như nhớ tưởng đến ăn ngon mặc đẹp … v.v… thì không thể dẫn đến kết quả chế ngự tham ưu trên đời.

Khi an trú trong sự lặp đi lặp lại quán sát thân thọ tâm pháp với ① nhiệt tâm + ② tỉnh giác + ③ ‘chánh’ niệm [= ① ātāpī ② sampajāno ③ satimā], thì đồng thời trong thời khắc đó chế ngự được tham–ưu trên đời [= vineyya loke abhijjhā–domanassaṁ], không trước không sau, như vừa khi có ánh sáng thì bóng tối tan biến.

🍀 Nguyện cho oai đức Tam Bảo hộ trì cho quí vị luôn có được trí tuệ, tinh tấn, kham nhẫn, từ, bi, hỷ, xả trên con đường dẫn đến giác ngộ giải thoát hoàn toàn và vĩnh viễn mọi khổ đau, phiền não, đoạn tận tham sân si không còn dư sót, chấm dứt sinh tử luân hồi trong tam giới, đạt được hạnh phúc thật, sự tự do thật sự – Niết bàn.

Trong tâm từ,

Sumangala Bhikkhu Viên Phúc

––––––––––––––––––––––––––––––

CHÁNH KINH

––––––––––––––––––––––––––––––

… —Này các Tỷ kheo, đây là con đường độc nhất,

❶ đưa đến thanh tịnh cho chúng sanh,

❷ vượt khỏi sầu ❸ bi,

❹ diệt trừ khổ ❺ ưu,

❻ thành tựu chánh lý,

❼ chứng ngộ Niết bàn.

Ðó là Bốn niệm xứ.

Thế nào là bốn? Này các Tỷ kheo, ở đây vị Tỷ kheo

⚀ [NHÂN] sống quán thân trên thân, ① nhiệt tâm, ② tỉnh giác, ③ chánh niệm,

⇛ [QỦA] để chế ngự tham – ưu ở đời;

⚁ [NHÂN] sống quán thọ trên các thọ, ① nhiệt tâm, ② tỉnh giác, ③ chánh niệm,

⇛ [QỦA] để chế ngự tham – ưu ở đời;

⚂ [NHÂN] sống quán tâm trên tâm, nhiệt tâm, ① nhiệt tâm, ② tỉnh giác, ③ chánh niệm,

⇛ [QỦA] để chế ngự tham – ưu ở đời;

⚃ [NHÂN] sống quán pháp trên các pháp, ① nhiệt tâm, ② tỉnh giác, ③ chánh niệm,

⇛ [QỦA] để chế ngự tham – ưu ở đời;

…

Như vậy, vị ấy

❶ sống, quán thân [thọ /tâm /pháp] trên nội thân [thọ /tâm /pháp]; hay

❷ sống quán thân [thọ /tâm /pháp] trên ngoại thân [thọ /tâm /pháp]; hay

❸ sống quán thân [thọ /tâm /pháp] trên cả nội ngoại thân [thọ /tâm /pháp], ngoại thân [thọ /tâm /pháp]; hay vị ấy

❹ sống quán tánh sanh khởi trên thân [thọ /tâm /pháp]; hay

❺ sống quán tánh diệt tận trên thân [thọ /tâm /pháp]; hay

❻ sống quán tánh sanh diệt trên thân [thọ /tâm /pháp].

[NHÂN] “Có thân [thọ /tâm /pháp] đây”, vị ấy an trú chánh niệm như vậy, với hy vọng hướng đến chánh trí, chánh niệm.

⇛ [QỦA] Và vị ấy sống không nương tựa, không chấp trước vật gì ở trên đời.

Này các Tỷ kheo, như vậy Tỷ kheo sống quán thân [thọ /tâm /pháp] trên thân [thọ /tâm /pháp].

🍀 [THỜI GIAN GẶT HÁI KẾT QỦA]

Này các Tỷ kheo, vị nào tu tập Bốn Niệm xứ này như vậy trong bảy năm, vị ấy có thể chứng một trong hai quả sau đây: Một là chứng Chánh trí ngay trong hiện tại; hai là nếu còn hữu dư y, chứng quả Bất hoàn.

Này các Tỷ kheo, không cần gì đến bảy năm, một vị nào tu tập Bốn Niệm xứ này như vậy trong sáu năm … trong năm năm … trong bốn năm … trong ba năm … trong hai năm … trong một năm, vị ấy có thể chứng một trong hai quả sau đây: Một là chứng Chánh trí ngay trong hiện tại; hai là nếu còn hữu dư y, chứng quả Bất hoàn.

Này các Tỷ kheo, không cần gì đến một năm, một vị nào tu tập Bốn Niệm xứ này trong bảy tháng, vị ấy có thể chứng một trong hai quả sau đây: Một là chứng Chánh trí ngay trong hiện tại, hay nếu còn hữu dư y, thì chứng quả Bất hoàn.

Này các Tỷ–kheo, không cần gì bảy tháng, một vị nào tu tập Bốn Niệm xứ này trong sáu tháng … trong năm tháng … trong bốn tháng … trong ba tháng … trong hai tháng … trong một tháng … trong nửa tháng … vị ấy có thể chứng một trong hai quả sau đây: Một là chứng Chánh trí ngay trong hiện tại, hai là nếu còn hữu dư y, thì chứng quả Bất hoàn.

Này các Tỷ–kheo, không cần gì nửa tháng, một vị nào tu tập Bốn Niệm xứ này trong bảy ngày, vị ấy có thể chứng một trong hai quả sau đây: Một là chứng Chánh trí ngay trong hiện tại, hai là nếu còn hữu dư y, thì chứng quả Bất hoàn.

Này các Tỷ kheo, đây là con đường độc nhất

❶ đưa đến thanh tịnh cho chúng sanh,

❷ vượt khỏi sầu ❸ bi,

❹ diệt trừ khổ ❺ ưu,

❻ thành tựu chánh lý,

❼ chứng ngộ Niết bàn.

Ðó là Bốn niệm xứ.

…

– Hết trích dẫn –

Nguồn trích dẫn: Đại kinh Tứ Niệm Xứ